Inleiding, ontwikkelingen en risico'sOnderhoud kapitaalgoederenInleiding, ontwikkelingen en risico'sInleidingIn deze paragraaf geven we het beleidskader voor het onderhoud van de kapitaalgoederen en de vertaling van de financiële consequenties naar de begroting aan. Per kapitaalgoed gaan we in op het beleidskader, de middelen, de begroting en de stand van de voorziening.OntwikkelingenWe leveren een Integraal (meer)jarenplan 2018 aan met een doorkijk naar 2022. De planning laat zien welke werkzaamheden we in de openbare ruimte uitvoeren. Daarnaast geven we een doorkijk naar de verwachte werkzaamheden in de periode daarna, van 2019 tot en met 2022.Het plan is samengesteld op basis van inwonersinitiatieven en de uitvoering van werkzaamheden van de taakvelden wegen, riolering, water, kunstwerken, openbaar groen en verlichting en de ontwikkelingen op het gebied van de nieuwe (civiele) werken. Volgend jaar staat in het teken van de nieuwe manier van werken.Risico'sAvri is verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderhoud van de openbare ruimte. De uitvoering bleef het afgelopen jaar binnen de vastgestelde beeldkwaliteit. Het is een aandachtspunt voor Avri om de werkzaamheden binnen het vastgestelde budget uit te voeren.WegenOnderhoud kapitaalgoederenWegenWegenAlgemeenOp basis van meerjarenplannen voeren we jaarlijks onderhoudswerkzaamheden uit aan de wegen. Bij de uitvoering hanteren we de uitgangspunten en randvoorwaarden die vastliggen in het beheerplan wegen 2016-2045.BeleidDe actuele beleidskaders staan in het Integraal beleidsplan openbare Ruimte. Het beheerplan wegen 2016-2045 is één van de onderdelen van het integrale uitvoeringsplan openbare ruimte. Het kwaliteitsniveau is vastgesteld op Basis. Het beschikbaar gestelde budget is op korte en middellange termijn toereikend om het vastgestelde onderhoudsniveau uit te voeren.Financiële middelenIn de begroting voor 2018 nemen we voor de wegen een bedrag van € 2.555.000,- (inclusief index en areaaluitbreiding) op. De uitvoering van het onderhoud bekostigen we uit de voorziening wegen.Via een jaarlijkse inspectie van de wegen bepalen we aan welke wegen onderhouds-werkzaamheden moeten plaatsvinden. Omdat de uitgaven per jaar fluctueren, gebruiken we de voorziening wegen als egalisatievoorziening.De voorziening voor de komende vier jaar is toereikend om de werkzaamheden aan de wegen uit te voeren. Het betreft alleen groot onderhoud.Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.GrafiekMeerjarig verloop voorziening wegen:Risico'sDe prijzen van grondstoffen, waaronder olie, fluctueren sterk.Het onderhoudsniveau is afhankelijk van het beschikbare budget.In het beheerplan wegen houden we geen rekening met rehabilitatiekosten. Bij veranderingen van het verkeersaanbod (verhoogde aslast) is de draagkracht van de fundering onvoldoende. De restlevensduur van de weg zal dan sterk verminderen. De kosten van de te nemen onderhoudsmaatregel zal hoger zijn. Uit de inspectie zal blijken welke wegen in de toekomst voor rehabilitatie in aanmerking komen.De voorziening is op langere termijn niet toereikend om het vastgestelde onderhoudsniveau te garanderen. Er is een tekort in de jaren 2024 tot en met 2032. Daarna is de voorziening weer toereikend. In 2021 starten we een onderzoek om de kostendekkendheid te herberekenen.Openbare verlichtingOnderhoud kapitaalgoederenOpenbare verlichtingOpenbare verlichtingAlgemeenOp basis van meerjarenplanningen voeren we jaarlijks onderhoudswerkzaamheden uit aan de openbare verlichting. Bij de uitvoering hanteren we de uitgangspunten en de randvoorwaarden, die vastliggen in het beleidsplan openbare verlichting.BeleidDe actuele beleidskaders staan in het Integraal beleidsplan openbare Ruimte. Openbare verlichting 2013-2018 is één van de onderdelen van het integrale uitvoeringsplan openbare ruimte. We onderhouden de openbare verlichting op het niveau Normaal. Het beschikbaar gestelde budget is op korte en lange termijn toereikend om het vastgestelde onderhoudsniveau uit te voeren. Volgens het beleidsplan gaan we LED verlichting in plaats van conventionele verlichting plaatsen wanneer dit financieel geen gevolgen heeft. LED verlichting is erg in prijs gedaald, daarom gaan we nu ook bij onderhoud LED verlichting gebruiken.Financiële middelenIn de begroting voor 2018 nemen we voor de openbare verlichting een bedrag van € 286.309,- (inclusief index en de areaaluitbreiding) op. Dit bedrag is zonder de kosten van energie. De uitvoering van het onderhoud bekostigen we uit de voorziening openbare verlichting.Via een jaarlijkse inspectie van de openbare verlichting bepalen we aan welke lichtmasten en armaturen er de jaren daarop onderhoudswerkzaamheden moeten plaatsvinden. Omdat de uitgaven per jaar fluctueren, gebruiken we de voorziening openbare verlichting als egalisatievoorziening.De voorziening openbare verlichting is toereikend om het onderhoudsprogramma uit te voeren.Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.GrafiekMeerjarig verloop voorziening openbare verlichting:Risico'sDe stijging van de prijzen van onder andere staal en aluminium kan hoger zijn dan de begrote stijging.Civieltechnische kunstwerkenOnderhoud kapitaalgoederenCivieltechnische kunstwerkenCivieltechnische kunstwerkenAlgemeenOp basis van meerjarenplannen voeren we jaarlijks onderhoudswerkzaamheden uit aan civieltechnische kunstwerken. Bij de uitvoering hanteren we de uitgangspunten en randvoorwaarden die vastliggen in het beheerplan infrastructurele kunstwerken.BeleidDe actuele beleidskaders staan in het Integraal beleidsplan openbare Ruimte. Het beheerplan infrastructurele kunstwerken 2016-2025 is één van de onderdelen van het integrale uitvoeringsplan openbare ruimte. Het kwaliteitsniveau is vastgesteld op Basis. Het beschikbaar gestelde budget is op korte en middellange termijn toereikend om het vastgestelde onderhoudsniveau uit te voeren.Financiële middelenIn de begroting van 2018 nemen we voor de civieltechnische kunstwerken een bedrag van€ 252.720,- (inclusief index en inclusief de areaaluitbreiding) op. De uitvoering van het onderhoud bekostigen we uit de voorziening civieltechnische kunstwerken.Via een vijfjaarlijkse inspectie van de civieltechnische kunstwerken bepalen we aan welke kunstwerken voor de komende jaren onderhoudswerkzaamheden moeten plaatsvinden. De uitgaven zijn per jaar wisselend. We gebruiken de voorziening civieltechnische kunstwerken als egalisatievoorziening.De voorziening voor de komende vier jaar is toereikend om de werkzaamheden aan de civieltechnische kunstwerken uit te voeren. In het beheerplan zijn vervangingen van civieltechnische kunstwerken niet opgenomen. De vervanging nemen we op in de lijst met vervangingsinvesteringen. Deze leggen we u ter besluitvorming voor bij de begrotingsbehandeling. De eerste vervanging staat gepland voor 2019.Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.GrafiekMeerjarig verloop voorziening civieltechnische kunstwerken:Risico'sWanneer het waterschap kunstwerken wil afstoten (beschoeiing) kan dit extra onderhoudskosten voor de gemeente met zich meebrengen.Door onderhoudswerkzaamheden aan watergangen (baggeren) storten steeds vaker bermen in. Dit moet hersteld worden door het plaatsen van beschoeiing. Dit brengt extra aanleg- en beheerskosten met zich mee.Bij vervanging van duikers wordt door het waterschap een grotere diameter geëist, wat extra aanleg- en beheerskosten met zich mee brengt.RioleringOnderhoud kapitaalgoederenRioleringRioleringAlgemeenRiolering omvat meer dan alleen buizen onder de grond. Het gaat om het geheel aan voorzieningen waarmee de gemeente zorgt voor de volksgezondheid en droge voeten. Hiervoor hebben we drie wettelijke zorgplichten, namelijk voor afvalwater, hemelwater en grondwater.BeleidDe beleidskeuzes staan in het Gemeentelijk Rioleringplan (GRP). We streven ernaar om ons beleid regionaal te harmoniseren. Komend jaar willen we daarom ons GRP aanpassen. Tegelijkertijd stemmen we de uitvoering af op het integraal beheer openbare ruimte.Het kwaliteitsniveau is functioneel vastgesteld. Daarmee garanderen we een doelmatige werking. Het beschikbaar gestelde budget is op korte en middellange termijn toereikend om het vereiste onderhoud voor de doelmatige werking van het systeem uit te voeren.Financiële middelenRiolering betalen we kostendekkend uit de rioolheffing. Het gaat om een jaarlijks bedrag van ongeveer 2,65 miljoen euro. Naast de exploitatie voeden we hiermee de volgende drie voorzieningen.Voorziening GRP (Gemeentelijk RioleringsPlan): met deze voorziening zorgen we voor een gelijkmatige ontwikkeling van het tarief van de rioolheffing.Voorziening Vervanging Riolering: met deze voorziening sparen we voor toekomstige rioolvervanging. We verwachten dat we pas vanaf 2021 uit deze voorziening hoeven te putten. Door te sparen voor toekomstige rioolvervangingen voorkomen we (hoge) rentelasten.Voorziening Onderhoud Riolering (gemalen): deze voorziening gebruiken we voor klein en groot onderhoud van de rioolgemalen. Hiermee verevenen we de jaarlijkse lasten voor de begroting.Alle voorzieningen zijn toereikend voor de komende jaren. We streven naar een kleine buffer in alle voorzieningen.GrafiekMeerjarig verloop voorziening GRP:Bovenstaande grafiek is inclusief de geplande investeringen voor verbetering. De investeringen voor vervanging gaan we vanaf 2021 betalen uit de voorziening vervanging riolering (vrij verval). Het verloop van deze voorziening hangt samen met de ontwikkeling van de rioolheffing.Meerjarig verloop voorziening vervanging riolering (vrij verval):Meerjarig verloop voorziening onderhoud riolering (gemalen):Risico'sWe voorzien voor 2018 en later geen specifieke risico's.WaterOnderhoud kapitaalgoederenWaterWaterAlgemeenHet oppervlaktewatersysteem kent vele beheerders. Het waterschap Rivierenland beheert het regionale watersysteem (A-status). Perceeleigenaren beheren de kleine watergangen (B en C status), de haarvaten van het systeem. De gemeente heeft veel van die kleine watergangen. De wettelijke zorgplicht is vastgelegd in de Keur. Dat is de grondslag waarop het waterschap handhaaft.BeleidIn 2009 stelden we met het waterschap Rivierenland een waterplan op. In het waterplan legden de we de visie vast. We willen een gezond, veerkrachtig, kwalitatief, goed, aantrekkelijk en op de toekomst berekend watersysteem. Het kwaliteitsniveau wordt bepaald door de eisen van het waterschap. Watergangen moeten voldoende diep zijn (Baggeren) en vrij van begroeiing (Groen). In het waterplan voorzagen we een aantal maatregelen om bestaande knelpunten op te lossen. Het waterplan had een looptijd tot en met 2017.Financiële middelenMet ingang van 2018 zal jaarlijks nog een klein budget nodig zijn voor onvoorziene zaken. Ieder jaar blijkt, vooral na hoosbuien of langdurig natte perioden, dat we kleine knelpunten moeten oplossen.GrafiekDit kapitaalgoed kent geen egalisatievoorziening.Risico'sBinnen het oppervlaktewatersysteem voorzien we geen risico's. Deze watergangen worden alleen gebruikt voor het aan- en afvoer van water. Maar we beheren ook de watergangen op het woongebied Lingemeer. Het water is voor recreatief gebruik van de bewoners. Door een dalende waterstand zijn er veel klachten. In principe zoeken we een oplossing binnen het baggerplan. Maar mogelijk moeten we in 2018 incidenteel knelpunten aanpakken.BaggerenOnderhoud kapitaalgoederenBaggerenBaggerenAlgemeenWe hebben de verplichting om gemeentelijke watergangen langdurig op diepte te houden. Daarom baggeren we planmatig, volgens een meerjarig uitvoeringsplan baggeren. We baggeren niet jaarlijks.BeleidHet actuele beleidskader stelde u vast via raadsvoorstel RV/15/00583. U besloot aan te sluiten op de baggerplanning van het waterschap, preventief te baggeren, alle gemeentelijke watergangen te baggeren die niet baggerschoon zijn en perceeleigenaren aan de andere zijde van de watergangen uitsluitend te betrekken als dit economisch voordelig is.Qua kwaliteitsniveau moeten we voldoen aan de schouw van het waterschap. De waterdiepte mag door aanwezigheid van bagger niet verder beperkt worden dan, afhankelijk van de breedte van de watergang op zomerpeilhoogte:Breder dan 2 m: 0,50 m ten opzichte van zomerpeil.Breder dan 1 m en smaller dan 2 m: 0,40 m ten opzichte van zomerpeil.Smaller dan 1 m: 0,30 m ten opzichte van zomerpeil.C-water: Voor C-watergangen gelden geen diepte-eisen, we gaan uit van een diepte van 20cm.Er zijn veel klachten over de waterdiepte van de watergangen Lingemeer. De Belangenvereniging Villapark Lingemeer (BVL) verzoekt ons om de watergangen uit te diepen. Het werk zou in het reguliere baggerseizoen van 2019-2020 kunnen plaatsvinden, maar hier is dan aanvullend budget voor nodig. We zijn in overleg met de BVL om een gedragen voorstel voor te bereiden.Financiële middelenVanaf 2018 hebben we € 141.250,- beschikbaar gesteld. De uitvoering van het onderhoud bekostigen we uit de voorziening baggeren watergangen.Omdat de uitgaven per jaar fluctueren, gebruiken we de voorziening baggeren watergangen als egalisatievoorziening. De voorziening baggeren watergangen is toereikend om het onderhouds-programma uit te voeren.Er is geen sprake van achterstallig onderhoud.GrafiekMeerjarig verloop voorziening baggeren watergangen:Risico'sGeenGroenOnderhoud kapitaalgoederenGroenGroenAlgemeenOp basis van meerjarenplanningen voeren we jaarlijks onderhoudswerkzaamheden aan de openbare groenvoorzieningen uit. Bij de uitvoering hanteren we de uitgangspunten en randvoorwaarden die vastliggen in het groenbeheerplan 2010.Het ambitieniveau voor het beheer is inmiddels vertaald in een Integraal Beeldkwaliteitsplan voor de openbare ruimte. Hierin is ook het dagelijks onderhoud aan bijvoorbeeld verharding, straatmeubilair en riolering opgenomen. Het onderhoud wordt vanaf maart 2012 uitgevoerd door de Avri.BeleidDe actuele beleidskaders staan in het Integraal beleidsplan openbare Ruimte. Het beheerplan groen 2010 is één van de onderdelen van het integrale uitvoeringsplan openbare ruimte. Het kwaliteitsniveau is vastgesteld op binnen de bebouwde kom B, buiten de bebouwde kom C en de begraafplaatsen op A+. Het beschikbaar gestelde budget is op korte en middellange termijn toereikend om het vastgestelde onderhoudsniveau uit te voeren.Financiële middelenMet ingang van 2018 rekenen we in de begroting met een structurele jaarlijkse onderhoudslast voor het onderdeel groen van € 1.235.000,-.GrafiekWe maken geen gebruik van een egalisatievoorziening.Risico'sIn 2018 is extra budget nodig voor de essentaksterfte op te lossen. Hiervoor reserveren we geld in de meerjarenbegroting 2018 - 2021.Er is een inspectie geweest op de fysieke kwaliteit van het openbaar groen. Naar aanleiding van dit onderzoek reserveren we geld voor het instant houden van het openbaar groen.In de bestrijding van de Japanse duizendknoop volgen we de regio in het op te stellen beleid. Deze exoot is in onze gemeente nog geen urgent probleem en staat (nog) niet op de landelijke lijst van de te bestrijden planten.BegraafplaatsenOnderhoud kapitaalgoederenBegraafplaatsenBegraafplaatsenAlgemeenOp basis van de uitgangspunten en randvoorwaarden uit het beleidsplan begraafplaatsen, zijn op alle begraafplaatsen graven geruimd. Vanaf 2013 onderhouden we de begraafplaatsen op een hoger niveau dan A (keurig). De doelstelling is om de begraafplaatsen kostendekkend te beheren.Doordat de administratie is bijgewerkt en door graven te ruimen, is er nu voldoende capaciteit op de begraafplaatsen.BeleidDe actuele beleidskaders staan in het Integraal Beleid Openbare Ruimte. Het beheerplan begraafplaatsen is een van de onderdelen van het integrale uitvoeringsplan openbare ruimte. Het kwaliteitsniveau is vastgesteld op A+. Vanaf 2009 hanteren we het eenmalige recht voor het onderhouden van begraafplaatsen per grafruimte. Doordat het onderhoud voor een langere termijn wordt afgekocht, genereren we in één keer veel middelen. We maken hierbij gebruik van de voorziening “Afkoopsommen onderhoud graven” en de voorziening “Afkoopsommen grafrecht”. Alle afkoopsommen voor het onderhoud en het grafrecht voegen we toe aan de voorziening. De kosten voor het ruimen van graven en het onderhouden van de begraafplaatsen verrekenen we met deze voorzieningen.Financiële middelenDe afgelopen jaren is de voorziening aangesproken vanwege hogere kosten. We onttrokken meer dan we toevoegden. De voorziening loopt terug en als we niets veranderen, is de voorziening medio 2019 leeg. In 2018 bieden we u een raadsvoorstel aan met meerdere scenario's om meerjarig kostendekkend te zijn.GrafiekMeerjarig verloop voorziening afkoopsommen onderhoud begraafplaatsen:Meerjarig verloop voorziening afkoopsommen grafrechten begraafplaatsen:Risico'sWe hebben geen invloed op het aantal uit te geven graven en de bijbehorende inkomsten. Dit aantal fluctueert per jaar.Uit landelijk onderzoek blijkt dat de keuze voor cremeren toe neemt. Ook in onze gemeente neemt het aantal uit te geven graven af en dalen de inkomsten.Vanaf 2015 is het nieuwe crematorium Tiel in gebruik genomen. Ook daar is de toename van het aantal crematies merkbaar.GebouwenOnderhoud kapitaalgoederenGebouwenGebouwenAlgemeenOp 23 mei 2017 stelde u de Meerjarenonderhoudsplanning gemeentelijk vastgoed vast. Daarmee is de basis gelegd voor het professioneel beheer en onderhoud van het gemeentelijk vastgoed. Naast de vastgestelde planning is in de begroting ook de financiële dekking van de jaarlijkse onderhoudskosten geactualiseerd. In de onderhoudsjaarplannen 2018 en 2019 zijn maatregelen opgenomen om het uitgestelde onderhoud van de afgelopen jaren weg te werken. Daarnaast stoten we niet-functioneel vastgoed af en professionaliseren wij het vastgoedbeheer. Voor de maatschappelijke accommodaties in het cluster Maurik heeft de raad op 27 juni 2017 besloten de maatschappelijke m2 in te krimpen. Na verplaatsing van de maatschappelijke functies uit het Klokhuis komt deze locatie beschikbaar voor herontwikkeling. BeleidAls uitwerking van de vastgestelde nota Vastgoed leggen wij in 2018 u een voorstel voor over het invoeren van kostprijs dekkende verhuur van onroerend goed met een maatschappelijke functie.Financiële middelenOp basis van de Meerjarenonderhoudsplanning 2017 – 2031 gemeentelijk vastgoed berekenen we een structurele onderhoudslast. Ter dekking is een voorziening beschikbaar van € 893.000,- (stand per 1 januari 2017) en is in de begroting jaarlijkse beschikbaar: € 535.000,-.GrafiekMeerjarig verloop van de voorziening onderhoud gebouwenRisico'sIn de onderhoudsvoorziening is geen dekking opgenomen voor vervanging van de panden en voor duurzaamheidsmaatregelen.Overzicht gebouwenAantal per31-12-2016(werkelijk)Aantal per31-12-2017(begroot)Aantal per31-12-2018 (begroot)Eigen huisvesting: gemeentehuis111Woningen: (waarvan één binnen project Doejenburg II)755Gemeentewerf: Lienden110Brandweerkazerne: Buren100Dorpshuizen:- in volle eigendom: Lienden, Maurik, Beusichem, Ravenswaaij, Rijswijk en Ingen ¹654- medeverantwoordelijk voor onderhoud: Asch, Erichem, Kerk-Avezaath en Zoelen444Kleine verenigingsgebouwen: De Breipot, voormalige Jeugdsoos (BTT/SDG), Het Binnen321Gymzalen: (waarvan twee bij een dorpshuis)9910Sportvelden: acht voetbalverenigingen, één korfbalclub, drie tennisclubs (erfpacht).Gebouwen niet van de gemeente, alleen Maurik is eigendom gemeente121212Commercieel: Poortgebouw en 't Heerenlogement222Bijzondere objecten: Museum, Synagoge222Begraafplaats: aula's en bergingen121212Kerktorens: (inclusief aantal torens alleen uurwerken)131313Monumenten:- twee molens;- kanon, drie dorpspompen, stadswallen, historische muren in Buren888Overige:- één zwembad (Beusichem, gesloopt in 2017)- drie muziektenten (Ingen, Beusichem en Eck en Wiel)- twee garageboxen (gepland 1 verkoop in 2017)- twee schuurtjes (Ravenswaaij / Zoelmond bij Kerk)- twee standplaatsen woonwagens1086Schoolgebouwen ²242323¹ Op 20 september 2016 besloot het college verkooponderhandelingen te starten voor De Hoekenburg in Rijswijk. Verkoop van het voormalige dorpshuis Ingen is afgewikkeld in 2017.² Op 15 september 2017 besloot het college de voormalige school De Kastanjepoort te verkopen middels een openbare inschrijving.
